Η κολπική μαρμαρυγή είναι η συχνότερη κλινική αρρυθμία και η συχνότερη αιτία εισαγωγής σε νοσοκομείο από όλες τις διαταραχές του ρυθμού. Υπολογίζεται ότι 200.000 Έλληνες πάσχουν από κολπική μαρμαρυγή και ο αριθμός τους αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά τα προσεχή χρόνια κυρίως λόγω της αλλαγής των δημογραφικών χαρακτηριστικών του Ελληνικού πληθυσμού, αφού η κολπική μαρμαρυγή είναι ιδιαίτερα συχνή στις μεγάλες ηλικίες.
Εστιάζοντας στην αρρυθμία αυτή δεν πρέπει να επικεντρωνόμαστε μόνο στη σημαντική νοσηρότητα και θνησιμότητα που προκαλεί. Το μεγαλύτερο ιατρικό, κοινωνικό αλλά και οικονομικό κόστος της κολπικής μαρμαρυγής σχετίζεται με τη μεγάλη αύξηση της συχνότητας των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων που προκαλεί, ενώ δεν πρέπει να θεωρείται αμελητέα και η αύξηση της θνησιμότητας που σχετίζεται με την καρδιακή ανεπάρκεια.
Η πιθανότητα εμφάνισης ενός αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου σε ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή ποικίλει από 1 ως >10% κατ’ έτος ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του ασθενούς. Αυτό σημαίνει ότι, για πολλούς ασθενείς, η πιθανότητα του εγκεφαλικού επεισοδίου καθίσταται βεβαιότητα αν για 10 χρόνια δεν ληφθούν τα απαραίτητα θεραπευτικά μέτρα. Ποια είναι αυτά;
Η σημαντικότερη θεραπευτική παρέμβαση σε ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή είναι η σωστή λήψη της αντιπηκτικής αγωγής. Να σημειωθεί ότι με τον όρο αντιπηκτική αγωγή αναφερόμαστε αφενός στα παλαιά κουμαρινικά αντιπηκτικά που απαιτούν τακτικό έλεγχο με εξετάσεις αίματος προκειμένου να είναι η δράση τους στα επιθυμητά επίπεδα και αφετέρου στα νεώτερα αντιπηκτικά (νταμπιγκατράν, ριβαροξαμπάν και απιξαμπάν), που έχουν πιο προβλέψιμο θεραπευτικό αποτέλεσμα και δεν χρήζουν συχνής παρακολούθησης με εξετάσεις αίματος. Βέβαια τα τελευταία είναι ακριβότερα αλλά πλέον δεν είναι ακριβώς καινούρια αφού εκατομμύρια ασθενείς τα έχουν λάβει κατά τα τελευταία 3 έτη.
Πρέπει να καταστεί σαφές ότι η ασπιρίνη, η κλοπιδογρέλη και τα υπόλοιπα ευρέως χρησιμοποιούμενα αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα δεν είναι αντιπηκτικά και σύμφωνα με τα δεδομένα και τις οδηγίες των ιατρικών εταιρειών δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για την πρόληψη των εγκεφαλικών επεισοδίων σε ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή λόγω μειωμένης αποτελεσματικότητας.
Επιγραμματικά θα έπρεπε να αναφέρουμε μερικές βασικές γνώσεις που θα έπρεπε να έχουν οι ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή προκειμένου να αποφύγουν το τραγικό συμβάν ενός αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου:
- Η πιθανότητα να συμβεί ένα αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο δεν σχετίζεται με το φορτίο της μαρμαρυγής. Πιο απλά, είτε λίγα είτε πολλά τα επεισόδια της μαρμαρυγής ο κίνδυνος είναι ίδιος.
- Ο κίνδυνος αυτός μεγαλώνει με την ηλικία κι εξαρτάται από το φύλο (οι γυναίκες έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο), την υπέρταση, το σακχαρώδη διαβήτη και άλλες καταστάσεις. Ρωτήστε το γιατρό σας για τον κίνδυνο που έχετε. Είναι το σημαντικότερο βήμα για τη σωστή θεραπεία.
- Δεν χρειάζεται να βιαστείτε να αλλάξετε τα παλαιά αντιπηκτικά αν είστε καλά ρυθμισμένος και η εξέταση INR είναι μεταξύ 2 και 3.
- Είναι σωστό όμως να καταφύγετε στα νέα αντιπηκτικά αν είστε συχνά εκτός θεραπευτικών ορίων INR κι αν δεν μπορείτε να υποβάλλεστε στον αναγκαίο τακτικό έλεγχο.
- Η αντιπηκτική αγωγή είναι αγωγή δια βίου και η απόφαση για την έναρξή της πρέπει να γίνεται από ειδικό καλά ενημερωμένο ιατρό.
- Η ασπιρίνη δεν αποτελεί εναλλακτική θεραπεία για τα αντιπηκτικά (νέα ή παλιά).
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΣ